Het gaat de hele ochtend door. Ik schrijf de Tip van de week en ineens schiet me iets te binnen. Dat wil ik opschrijven en ik reik naar mijn pennenbak. Mijn oog valt op een ansichtkaart. Huh, wat doet die daar? Er zit plakband aan de randen, die moet van de muur gevallen zijn. Ik hang de kaart op en kijk weer in de la. Ik leg een paar spullen recht, denk na. Wat zocht ik nou ook alweer? In een onderzoekje (zie het plaatje hierboven), vond ik een interessant kwadrant met de relatie tussen focus op de taak en afleiding. De afleiding die ik hierboven beschrijf, komt grotendeels uit mezelf. Aan het begin van de taak probeert mijn brein blijkbaar nog te ontsnappen en heb ik het niet eens door. Minutenlang kan ik in gedachten ver weg zijn. Ook omgevingsgeluiden, verstoringen door anderen en allerlei visuele stimuli leiden me bij de start van de taak snel af. Voor zulke externe bronnen van afleiding kan ik me in het begin vaak niet goed voor afsluiten. Als het goed is kom ik gaandeweg in een fijne werkmodus, maar soms lukt het gewoon niet. Je zult het vast herkenbaar vinden. Afleiding in [...]

Vorige keer ging de tip van de week over het fresh start effect. Het fenomeen dat je – na een rustpauze zoals een vakantie of een weekend – vaak goede zin hebt om weer te beginnen. En hoe snel dat gevoel wegebt. Ik gaf een tip om dat effect (en in het bijzonder het vakantiegevoel) langer vast te houden, namelijk door de sfeer weer even op te roepen. 'Neem elke dag een minivakantie,' schreef ik, en ik gaf er een paar voorbeelden bij. Maar ik vermoed dat je het niet gedaan hebt... Even los van hoe nuttig deze tip voor je was: zo gaat dat vaker. Je hebt een goed voornemen, maar je voert het niet uit, en daar voel je je dan weer lullig over. Het leek immers zo eenvoudig! Hoe komt dat nou? In zijn alleraardigste boekje over gedragsverandering, De ladder, schrijft Ben Tiggelaar dat er drie aanjagers zijn voor gedrag: 1) je moet er toe in staat zijn (capaciteit) 2) je moet het willen (motivatie) en 3) je moet er ook de gelegenheid toe hebben (omgeving). Op één van die drie vlakken gaat het vaak mis. Gewoontegedrag neemt het bijvoorbeeld over. Of de omgeving werkt niet mee. [...]

'Mag ik mijn doelen met jullie delen?'  Mijn zoon van bijna 18 zit vol goede voornemens, vertelt hij tijdens het avondeten. Hij wil dit jaar meer bewegen, beter leren piano spelen, cum laude zijn diploma halen en nog veel meer. Ja, het zijn nogal vage doelen, erkent hij zelf, maar dat maakt niet uit. Het is gewoon leuk om doelen te hebben. Een typisch voorbeeld van goede zin na de zomer! Psychologen noemen dit het fresh start effect: het fenomeen dat je een nieuw school- of cursusjaar, de eerste dag van de week of een ander betekenisvol moment aangrijpt om aan nieuw gedrag te beginnen. Hoewel elk moment geschikt zou zijn, motiveert een symbolische 'eerste dag van' toch meer. De kans is dan groter dat je ook echt met het nieuwe gedrag begint. Er is nog een reden waarom we na een weekend of een vakantie meer goede zin hebben. In zo’n vrije periode ben je baas over je eigen tijd, en kun je je eigen keuzes maken. De hele dag in je pyjama lopen bijvoorbeeld, in het geval van die puber van mij. Dat kan erg bevrijdend voelen als je de rest van het jaar van alles moet! Daarnaast [...]

Voor mij is de zomer een rustige periode. Maar beroepsgroepen in de toeristische sector moeten natuurlijk vol aan de bak. Gisteren bleek zelfs dat piloten van KLM een staking overwegen uit protest tegen de hoge werkdruk. Door de crisis is het aantal opleidingen voor piloten namelijk afgenomen. Nu de luchtvaartsector weer goed draait, zijn er te weinig vliegeniers voor de hoeveelheid vluchten. Het probleem waar de piloten mee kampen is kwantitatieve werkdruk: werkdruk die wordt veroorzaakt omdat er te veel werk is voor te weinig mensen. Dat kun je verhelpen door voor meer menskracht te zorgen (wat dus lastig blijkt), de efficiency te vergroten, taken af te stoten en zo verder. Ik vermoed echter dat KLM tot dat laatste niet genegen is. De werkdruk keren door vluchten te schrappen zal wel niet bij de groeidoelstelling passen. Jammer is dat wel. Al jaren horen we dat Schiphol (te) hard groeit, voor veel geluidsoverlast zorgt en dat de luchtvaart in algemene zin de nagel aan de doodskist van het klimaat is. Mijn oplossing zou dan ook zijn: stel grenzen aan het aantal vliegbewegingen en voilá: de werkdruk neemt vanzelf af. Heel veel vliegen in één klap, maar ik denk niet dat KLM [...]

Het is altijd een leuke wedstrijd. Al ruim voor onze aankomst op onze vakantiebestemming beginnen we de taken te verdelen. Wie helpt wie bij het opzetten van de tenten? Welke volgorde is het handigst? Is het weer geschikt voor de luifel of juist niet? De laatste keer dat we gingen kamperen hadden we beide tenten binnen het uur staan, tot ons aller trots. Al vermoed ik dat die bedrijvigheid op ons plaatsje vast ook een beetje sneu aandoet. Het 'wij-komen-regelrecht-van-kantoor-en-zijn-nog-in-de-huphupmodus' straalt er vanaf, denk ik. Eenmaal geïnstalleerd en volop in vakantiestemming mag ik zelf ook met veel genoegen arriverende gasten bekijken. Je pikt de georganiseerde en minder georganiseerde stellen en gezinnen er in no-time uit. De eerste variant laadt met name compacte zakken en rollerbags uit de auto. De tweede variant zweert bij shoppers en losse spullen die al snel her en der door het gras verspreid liggen. Ik vraag me dan altijd af hoe die mensen van huis vertrokken zijn. Hebben ze hun spullen lukraak in die shoppers gepropt of zit er toch nog enige strategie achter? Voelen ze zich relaxt bij de chaos of hebben ze last van inpakstress zoals een vriendin van mij, die het huis van [...]