‘De afstandelijke mens doet het verrassend goed’. In de Volkskrant van afgelopen zaterdag verbazen sociaal wetenschappers zich erover hoe snel en drastisch de bevolking zich heeft weten aan te passen aan social distancing. Gedragsverandering is normaal gesproken immers erg moeilijk, maar nu houdt vrijwel iedereen zich aan de nieuwe omgangsregels. Zelfs terwijl deze voor een inperking van onze vrijheid zorgen.
En dat is zeker niet de enige grote gedragsverandering die plaatsvindt. De digitalisering van het onderwijs is in een stroomversnelling terecht gekomen. Dat is een verdienste van zowel onderwijspersoneel als kinderen. De medische technologie krijgt een impuls en bedrijven innoveren dat het een lieve lust is. En mijn moeder blijkt ineens toch overweg te kunnen met een tablet!
Met een enorme krachtsinspanning heeft onze samenleving zich aangepast aan deze crisissituatie. Dat is iets waar we trots op mogen zijn. Zeker omdat bijna iedereen forse offers moet brengen om te voorkomen dat onze gezondheidszorg overbelast raakt. Het is dan ook vrijwel zeker dat er zich in de tussentijd stille tragedies voltrekken. Daarom is het extra belangrijk om ook in deze omstandigheden in je psychologische basisbehoeftes te blijven voorzien.
Volgens de zelfdeterminatietheorie hebben mensen drie behoeftes:
1) Verbondenheid – De behoefte om ons geliefd te voelen en warme connecties aan te gaan. Dat mensen achteruit deinzen als ik eraan kom, doet veel met me. En het verbod om kwetsbare mensen te bezoeken, is nog veel akeliger. Gelukkig zijn er intussen wel veel creatieve alternatieven verzonnen die ook weer vreugde bieden. Voel je je eenzaam, angstig of bezorgd, wacht dan niet af tot anderen iets laten horen, maar neem zelf het initiatief tot contact.
2) Autonomie – We willen graag zelf over ons leven kunnen beslissen. Wanneer je thuiswerkt met kinderen om je heen, of gedwongen je zaak hebt moeten sluiten, wordt die invloed beperkt. Wellicht voel je je boos of machteloos. Focus dan liever op zaken waar je nog wél invloed op hebt. Bijvoorbeeld het thuis gezellig maken, je aandacht verleggen naar wat nog wél kan of iets positiefs organiseren.
3) Competentie – ieder mens wil graag ergens goed in zijn, terwijl je jezelf juist nu misschien wel diep teleurstelt, omdat je vindt dat je tekort schiet. Ontdek onvermoede talenten in jezelf door andere uitdagingen te zoeken, jezelf te ontwikkelen of iets nieuws te leren. Je kunt natuurlijk ook de lat lager leggen en jezelf respijt geven in deze moeilijke tijd! Mijn punt is:
Zorg niet alleen voor anderen. Ook voor jezelf
En bedenk: we zijn niet echt afstandelijk. We doen alleen even zo. Je staat er dus niet alleen voor.
Vaker tips ontvangen? Abonneer je op de Timemanagementtip van de week. Of lees Het ABC van plannen, organiseren en optimaliseren.