Mam, wil je me naziën? Mijn zoon staat bedremmeld in de deuropening. Eerst denk ik nog dat ik hem niet goed verstaan heb. Maar dan valt het kwartje. Het is april 2019, examentijd, en hier staat een kind met ernstig uitstelgedrag.
Mooi weer had hij gespeeld, de afgelopen weken. Telkens als wij vroegen hoe het ging, kwam hij op de proppen met een fraaie planning. ‘Ik ben nu bezig hiermee, en dan ga ik dat doen.’ Maar intussen is hij dus eigenlijk zijn tijd aan het verkloten. ‘Het erge is: ook zonder te leren haal ik voldoendes,’ zegt hij sip. ‘Maar ik wil liever mooie cijfers!’
Hij slaagt, maar niet met vlag en wimpel zoals hij graag had gewild. Toch heeft het iets opgeleverd: voortaan weet hij mij te vinden als dat gevoel van apathie hem weer eens overvalt. Alles beter dan blijven rondlopen met die nare combinatie van schaamte en zorg.
Natuurlijk moet hij mettertijd leren om meer zelfstartend te worden. Maar ik prijs het in hem dat hij het toen heeft aangedurfd om open kaart te spelen. Want in de interviews die ik voer voor mijn scriptie over burn-outklachten, merk ik dat niet alleen ‘het zwaar hebben’ een last is, maar ook het feit dat dit geheim wordt gehouden.
Niet dat mensen er altijd bewust voor kiezen om niks over hun problemen te zeggen. Het komt soms niet eens in ze op. Of ze willen anderen er niet mee belasten. Ook veel gehoord: ze verwachten op basis van aannames of bittere ervaringen niet dat ze hulp zullen krijgen.
De mensen die uiteindelijk wel besluiten om iets te delen, zijn vaak verrast. ‘Een andere collega bleek zich ook eenzaam te voelen,’ vertelde een van de participanten aan mijn onderzoek. ‘Dat gaf me echt veel steun.’ En een ander: ‘Mijn leidinggevende vroeg: ‘Voel je je gewaardeerd?’ Ik zei eerlijk van niet, dat was zo’n bevrijding!’
Ook mijn zoon moest zichzelf overwinnen voor hij durfde te zeggen dat het leren helemaal niet lukte. Maar tot zijn opluchting kreeg hij geen standje of verwijten maar begrip, respect en praktische hulp. Daarom:
Vertel het anderen als jou iets dwarszit
Je staat minder te verliezen dan je verwacht als je je bloot durft te geven. Of je nu last hebt van uitstelgedrag, stressklachten of andere zaken. Neem echter dit advies ter harte: uit geen kritiek – houd het bij jezelf. Dat werkt beter dan roepen dat de schuld bij anderen ligt. Want, en dat lijkt helaas ook een tendens te zijn, leidt helaas meestal niet tot effectieve reacties.
Vaker tips ontvangen? Abonneer je op de Timemanagementtip van de week. Of lees Het ABC van plannen, organiseren en optimaliseren.