Het is een goed getimed initiatief. Afgelopen zaterdag is de astronomische lente begonnen: het moment waarop nacht en dag precies even lang duren. En hoewel het ruim een halve eeuw geleden is dat we kolenstof uit kleden klopten, associëren we het lengen der dagen nog altijd collectief met de voorjaarsschoonmaak. Daarom heeft mijn beroepsvereniging deze week tot een Nationale Opruimweek uitgeroepen.
Nu is opruimen bepaald niet hetzelfde als schoonmaken. Schoonmaken is weliswaar hard werken, maar verder een tamelijk meditatieve bezigheid voor wie zich er niet (meer) tegen verzet. Opruimen is fysiek niet zo moeilijk maar mentaal juist heel inspannend. Als je ten minste geen rücksichtsloze beslisser bent à la, ik noem maar iemand, Marie Kondo.
Ik was dan ook geïntrigeerd door een artikel in Trouw van enkele weken geleden over ‘De waarde van leegte’. Daarin legt geleerde Michel Dijkstra uit hoe de oosterse filosofie naar de verhouding tussen mensen en spullen kijkt. Vanuit een benijdenswaardige zenhouding.
Wij organizers benaderen spullen en dus ook het opruimen daarvan meestal logisch-rationeel: ‘Hoe lang heb je het al? Wanneer heb je dit voor het laatste gebruikt? Waar moet het worden opgeborgen?’
Het zenboeddhisme kijkt juist naar wat er niet is. Niet de spullen zijn belangrijk, maar de leegte rond de spullen, en wat dit met de ruimte doet. Opruimen gaat dan ook in essentie over onthechten. Vandaar Dijkstra’s typerende advies: ‘Als je merkt dat iets in de weg zit, gooi het dan weg.’
Meteen moest ik denken aan mijn natuurverzamelingen. Van jongsafaan ben ik een schatzoeker, die thuis kwam met zakken vol mooie schelpjes, gladde stenen en fraai gevormde takken. Nog altijd vind je bij mij thuis schalen en vazen vol verstilde nostalgie.
De afgelopen weken heb ik meermalen met die zaken in mijn handen gestaan, me verwonderend over de emotionele lijm van waardeloze dingen. Waarom hield ik eraan vast terwijl ik er rationeel afstand van wilde doen?
Het was een interessant dilemma.
Nuchtere opruimmethodes zijn niet altijd toereikend bij het ordenen van je leven. Soms moet je even naar binnen keren om uit te zoeken waarom iets in de weg zit. Dat was het laatste zetje.
Mijn tip bij een opruimrem:
Vraag jezelf af: waar gaat dit over?
Misschien kun je tegelijkertijd met je spullen ook wat emotionele zooi opruimen. Daags na het schrijven van deze blog gingen de schelpjes in elk geval de prullenbak in, en dat voelde tamelijk bevrijdend.
Wil je deze week ook aangrijpen om schoon schip te maken? In heel Nederland worden allerlei activiteiten georganiseerd. Google op Nationale Opruimweek of bekijk de vele activiteiten van mijn collega’s.
Vaker tips ontvangen? Abonneer je op de Timemanagementtip van de week. Of lees Het ABC van plannen, organiseren en optimaliseren.