06 19 01 26 26

Vooruitgang

Ik weet dat de meeste mensen goede voornemens flauwekul vinden. Misschien zijn ze murw geworden door jaren van mislukte stop- en veranderpogingen. Of relativeren ze het moment: met gedragsverandering beginnen kan immers altijd. En toch grijp ik jaarlijks de wisseling van oud naar nieuw aan om een paar nieuwe routines te bedenken waar ik als mens beter van word. Graag inspireer ik je om hetzelfde te doen! Ook mijn goede voornemens lukken vaak niet. Maar omdat ik al mijn pogingen documenteer, zie ik over de lange termijn wel duidelijke verschillen, in elk geval qua mindset. Het lukte me bijvoorbeeld niet om dagelijks zwerfafval op te ruimen, maar ik gooi nog steeds vaak zwerfies weg, zodat mijn directe omgeving schoner is. Dagelijks 10.000 stappen zetten bleek te ambitieus, maar mede dankzij mijn activity tracker ben ik echt meer gaan wandelen, en daar voel ik me heel goed bij. Sommige verlangens werden op grootse wijze vervuld. Ik nam me eind 2019 voor om het jaar erop een vuurwerkvrij Oud & Nieuw te vieren, en het universum voorzag in een vuurwerkverbod. Ik wilde een jaar niets nieuws kopen en een lockdown maakte het me gemakkelijk. Het meest geslaagd waren de voornemens die ik [...]

Vooruitgang2022-04-04T10:56:09+02:00

Ratrace

Stiekem verlangde ik terug naar de avondklok. Destijds had het verbod op buiten zijn mijn verlangen ernaar wakker gemaakt, zodat ik bijna dagelijks kort voor het Uur U nog even een frisse neus was wezen halen. De korte pittige wandelingetjes hadden me goed gedaan. Nu mocht alles weer, de wegen waren vol geslibd, in de winkelstraten kon je over de hoofden lopen en de enigen die zich nog druk maakten over corona waren de mensen die zich niet hadden laten vaccineren. Ik dacht terug aan de tijd dat alles eng maar ook simpel was, en kon me nu al voorstellen dat we elkaar daar ooit weemoedig verhalen over zouden vertellen. Ondertussen moest ik erkennen dat met het verdwijnen van de avondklok en het openen van de samenleving ook de minder goede gewoontes waren teruggekeerd. 's Avonds 'nog wat afmaken' en dan pas z(append) tot rust komen. Niet zelden knipte ik pas na 00:00 uur mijn lampje uit. In de wetenschap dat de uurtjes voor middernacht dubbel tellen, had ik een aanlokkelijk zitje in de slaapkamer ingericht compleet met plantje, kaarsje, boekje. Maar hoewel het geheel me vriendelijk stond aan te kijken, was het onvoldoende om het gewenste gedrag te ontlokken: [...]

Ratrace2021-10-12T23:38:07+02:00

Luizenproblemen (coronaweek 10)

Mijn moeder had ze als eerste ontdekt. Tijdens een bezoekje wees ze me op haar aangetaste kardinaalsmuts. De struik zat onder de zwarte luis en zag er beroerd uit. Dat wordt niks meer, constateerde ze spijtig. Thuis ging ik meteen naar mijn eigen kardinaalsmuts kijken. Een echte familieplant! Twee decennia geleden gaf mijn schoonvader mijn vader een stekje. In de zomer van 2016 kreeg ik daar van mijn vader weer een zaailing van. Hij vertelde me er het verhaal bij en groef het plantje van een halve meter hoog voor me uit. In mijn tuin is de kardinaalsmuts na de dood van mijn vader tot wasdom gekomen en hij zit boordevol knoppen. Ook hier heeft de zwarte luis zich gevestigd, ontdek ik. Blaadje voor blaadje zoek ik de beestjes op en veeg ze weg, dag na dag, tot het niet meer nodig is. De kardinaalsmuts blijft gezond, maar even verderop staat de roos en die is ontsnapt aan de aandacht. Bladluis heeft zich tegoed gedaan aan de verse jonge blaadjes en knopjes. Ik snoei de roos helemaal in het verkeerde jaargetijde terug, op hoop van zegen. Ondertussen heeft zich langs de muur van de tuin een ramp voltrokken. De gele [...]

Luizenproblemen (coronaweek 10)2020-08-09T13:54:15+02:00

Basisbehoeftes (coronaweek 4)

'De afstandelijke mens doet het verrassend goed'. In de Volkskrant van afgelopen zaterdag verbazen sociaal wetenschappers zich erover hoe snel en drastisch de bevolking zich heeft weten aan te passen aan social distancing. Gedragsverandering is normaal gesproken immers erg moeilijk, maar nu houdt vrijwel iedereen zich aan de nieuwe omgangsregels. Zelfs terwijl deze voor een inperking van onze vrijheid zorgen. En dat is zeker niet de enige grote gedragsverandering die plaatsvindt. De digitalisering van het onderwijs is in een stroomversnelling terecht gekomen. Dat is een verdienste van zowel onderwijspersoneel als kinderen. De medische technologie krijgt een impuls en bedrijven innoveren dat het een lieve lust is. En mijn moeder blijkt ineens toch overweg te kunnen met een tablet! Met een enorme krachtsinspanning heeft onze samenleving zich aangepast aan deze crisissituatie. Dat is iets waar we trots op mogen zijn. Zeker omdat bijna iedereen forse offers moet brengen om te voorkomen dat onze gezondheidszorg overbelast raakt. Het is dan ook vrijwel zeker dat er zich in de tussentijd stille tragedies voltrekken. Daarom is het extra belangrijk om ook in deze omstandigheden in je psychologische basisbehoeftes te blijven voorzien. Volgens de zelfdeterminatietheorie hebben mensen drie behoeftes: 1) Verbondenheid - De behoefte om [...]

Basisbehoeftes (coronaweek 4)2020-08-09T12:09:38+02:00

Patroon van prikkel-respons

'Vreselijk, maar niet toepasbaar!' Mijn Tip van de week over wel of geen Out-of-Officebericht riep op LinkedIn nogal wat reacties op.  Van instemming en argumenten vóór een OOOB tot een vertwijfeld: 'Dat werkt niet in mijn doelgroep... Sommigen bellen drie minuten na het versturen van mail al op of ik het gelezen heb!' Nu lijkt me dat zowel buitengewoon vervelend als zeer eenvoudig te voorkomen. Daarvoor moet je je wel eerst bewust worden van terugkerende misverstanden in de communicatie. Die zijn ontstaan doordat mensen op de een of andere manier een bepaalde verwachting hebben gekregen. Misschien heeft de schrijfster hierboven haar ongeduldige klanten per ongeluk een paar keer 'beloond' met een snelle reactie. Zo ontstaan aannames.   Zo denken klanten vaak dat onder mijn leiding niks fout kan gaan. Ze gooien duizenden mailtjes weg en zijn verrast als er wel eens eentje tussendoor glipt die niet in de prullenbak had gemoeten. Vervolgens redeneren ze: zie je wel, weggooien is niet slim! Toch zou het veel logischer zijn om te concluderen dat de opruimsessie juist erg geslaagd is. Die andere 1999 mailtjes zijn namelijk wél terecht in de digitale versnipperaar genomen. Daarom manage ik in dit soort situaties van tevoren de [...]

Patroon van prikkel-respons2020-06-04T07:37:03+02:00

Maak kennis met mijn favoriete cliché

De deelnemers aan mijn trainingen vallen grofweg uiteen in twee groepen. De ene groep wil het liefst een diagnose en een receptje. Ze vissen uit de training één of enkele tips en technieken en gaan daarmee aan de slag. Het gaat hen om het resultaat en ze zijn reuzeblij met quick wins. Voor de andere groep is de weg de bestemming. Ze nemen deel omdat ze tegen hun eigen beperkingen aanlopen, maar verwachten geen panklare oplossingen. Zij zijn al content als ze aan het denken worden gezet. Met de tweede groep kan ik het beste uit de voeten, dat geef ik eerlijk toe. Wat bij iemand past is voor iedereen anders, en ik houd ervan dat puzzeltje te leggen. Ik noem dat: 'aan de knoppen draaien'. Een cliché wellicht, maar stel je een mengpaneel voor met ingangen voor kennis, motivatie, vaardigheden, je fysieke en sociale omgeving, je persoonlijkheid en je patronen verankerd in ervaringen. Die compontenten spelen allemaal een rol bij timemanagement! Je kunt jouw eigen mengpaneel pas afregelen als je weet wat alle schuifjes doen en wat het effect daarvan is. En dat vergt dus heel wat onderzoek: in jezelf welteverstaan. Vragen die je jezelf daarbij kunt stellen zijn: [...]

Maak kennis met mijn favoriete cliché2020-02-13T18:15:52+01:00

Hartstikke logisch

De afgelopen tijd ben ik afgevallen. Op zich is daar niets bijzonders aan en er volgt nu ook geen juichend verhaal over een geweldig dieet of fantastische afslankproduct. Toch leerde ik gedurende het proces een waardevolle les die op alle vormen van gedragsverandering van toepassing is. Mijn poging om gewicht te verliezen begon – hoe kan het ook anders – op 1 januari. Na twee maanden calorieën tellen was mijn motivatie een beetje zoek, en toen ik in het kader van mijn studie een implementatie-intentie (een SMART omschreven gedragsdoel) moest formuleren, blies ik mijn afvalpoging dan ook dankbaar nieuw leven in. Ha, een challenge, dat werkt altijd goed voor mij, dacht ik. In het licht van de opdracht onderzocht ik mijn voornemen volgens de logische niveaus van Bateson. Over mijn gedrag en vaardigheden zat ik niet in, maar mijn omgeving beoordeelde ik wel als een forse bottleneck. Zeker toen ik een paar dagen op wandelvakantie ging en niet zelf kon bepalen wat ik at. Mijn strenge wandelmaatje met dezelfde ambities hield me op het rechte pad door bij elke aangeboden lekkernij te verkondigen dat ‘wij gezond wilden eten’. Maar de 30+ kaas die ik onderweg op ons o-zo-gezonde roggebrood wilde [...]

Hartstikke logisch2022-03-22T11:09:27+01:00

Met dit trucje uit de sportwereld bestrijd je uitstelgedrag

Simon heeft een profiel op een dating site. Maar als iemand hem een berichtje stuurt, reageert hij niet. Hij blijft het voor zich uitschuiven, het is te spannend. Achteraf is hij niet trots op zijn gedrag. ’Waarom heb ik niet gewoon een nette reactie gestuurd,’ denkt hij. Zo komt hij nooit aan een relatie... Simon (niet zijn echte naam) is mijn klant en hij figureert in het boek Vandaag begin ik echt van mijn collega Karen Visser. Een jaar geleden vroeg ze mij of ik extreme uitstellers had in mijn klantenkring. Ik dacht meteen aan Simon. Zijn uitstelgedrag kostte hem bijna zijn baan. Ook op zijn werk stelt Simon vreselijk uit. Zo begint hij liever niet aan een taak die als stempel 'uitgesteld' heeft. Dat is dan al te beladen. Zo heeft ieder zijn redenen om uit te stellen. In haar boek beschrijft Karen stressjunkies die pas onder druk tot daden komen, besluitelozen die uit angst niet in beweging komen, zelfsaboteurs met zulke hoge normen dat ze zichzelf boycotten en idealisten die uit optimisme in de problemen komen. Zelfs als je niet stelselmatig lijdt aan uitstelgedrag zoals Simon, is er eigenlijk altijd wel iets wat je voor je uitschuift. Neem [...]

Met dit trucje uit de sportwereld bestrijd je uitstelgedrag2019-03-04T10:23:51+01:00

Domo arigatou, Marie Kondo!

De media is gefascineerd door Marie Kondo. Ik heb er een dagtaak aan om berichten over haar te volgen. Oorzaak van de hernieuwde belangstelling is de Netflix-serie Tidying up with Marie Kondo. De essentie: een huishouden in chaos leert een les en leeft nog lang en gelukkig. De organizers die zich opruimcoach noemen, varen wel bij al die aandacht. Maar minder leuk vind ik het volgende. Een journalist wil mij liever geen organizer noemen in een artikel over grenzen stellen. Want, zeg ze 'Organizer vind ik een wat lastig woord, omdat het insinueert dat je meer in de Marie Kondo-hoek zit.' Het woord alleen al: insinueert. 'Het gaat me om de associatie die veel mensen bij het woord 'organizing' hebben, verduidelijkt ze nog maar eens. Domo arigatou (dank je wel), Marie Kondo! Marie Kondo is inderdaad een organizing-consultant. Haar rigoureuze KonMari-methode schrijft voor dat je alles wegdoet waar je niet meer blij van wordt. Door respectvol keuzes te maken, wordt het gemakkelijker om los te laten. Op de KonMari-manier gaat dat zo: bedank je spullen voor bewezen diensten, gebruiksplezier of inspiratie, als je wilt met Japans buiginkje. Ongemakkelijk volgen Marie Kondo’s klanten haar instructies op. Maar al dat weggooien is [...]

Domo arigatou, Marie Kondo!2020-07-13T11:00:54+02:00

Deze methode om voornemens vol te houden ken je waarschijnlijk nog niet

Op Nieuwjaarsdag ontdekte ik een nieuwe methode. Een methode om (onder meer) goede voornemens vol te houden. Dat kwam perfect uit, nu ik net op de weegschaal had gestaan. Er mocht wel een paar kilo af. Maar ja, hoe gaat dat met goede voornemens: je moet jezelf dingen ontzeggen. Of je moet 'het goede' doen op het moment dat 'het slechte' trekt. Met de smaak van oliebollen nog in mijn mond, wist ik dus dat het een paar weken flink afzien zou worden. Begrijp me niet verkeerd; ik weet exact wat ik moet doen om af te vallen. Het punt is: in de splitseconde voor ik de koelkast opentrek, zegt het verstandige gedeelte van mijn brein ‘Niet handig!’ en het hedonistische gedeelte: ‘Ach joh, wat maken die paar olijven nou uit?’ Je kunt je wel voorstellen hoe het verhaaltje afloopt. Mel Robbins had veel ernstiger problemen, en kwam ook niet meer in actie. Als 's ochtends de wekker afging, dacht ze: 'Ik moet opstaan' maar vervolgens: 'Even nog...' En ook hier wonnen gemakzucht of uitstelgedrag en angst voor het onbekende het pleit. Toen bedacht Robbins de vijf seconderegel. Die vijf seconden overbruggen het micromoment waarin je overweegt 'het goede' te [...]

Deze methode om voornemens vol te houden ken je waarschijnlijk nog niet2019-01-24T11:02:08+01:00
Ga naar de bovenkant