06 19 01 26 26

Opruimrem

Het is een goed getimed initiatief. Afgelopen zaterdag is de astronomische lente begonnen: het moment waarop nacht en dag precies even lang duren. En hoewel het ruim een halve eeuw geleden is dat we kolenstof uit kleden klopten, associëren we het lengen der dagen nog altijd collectief met de voorjaarsschoonmaak. Daarom heeft mijn beroepsvereniging deze week tot een Nationale Opruimweek uitgeroepen. Nu is opruimen bepaald niet hetzelfde als schoonmaken. Schoonmaken is weliswaar hard werken, maar verder een tamelijk meditatieve bezigheid voor wie zich er niet (meer) tegen verzet. Opruimen is fysiek niet zo moeilijk maar mentaal juist heel inspannend. Als je ten minste geen rücksichtsloze beslisser bent à la, ik noem maar iemand, Marie Kondo. Ik was dan ook geïntrigeerd door een artikel in Trouw van enkele weken geleden over 'De waarde van leegte'. Daarin legt geleerde Michel Dijkstra uit hoe de oosterse filosofie naar de verhouding tussen mensen en spullen kijkt. Vanuit een benijdenswaardige zenhouding. Wij organizers benaderen spullen en dus ook het opruimen daarvan meestal logisch-rationeel: 'Hoe lang heb  je het al? Wanneer heb je dit voor het laatste gebruikt? Waar moet het worden opgeborgen?' Het zenboeddhisme kijkt juist naar wat er niet is. Niet de spullen zijn [...]

Opruimrem2021-03-26T11:23:01+01:00

Gedijen zonder deadlines

Het is rustig. Vakantie heb ik nog niet, maar nu er weer een studiestuk achter me ligt, heeft zich wel een kalmer gevoel van me meester gemaakt, waar ik bewust ruimte aan wil geven. Dat is niet gemakkelijk, want ik heb wel degelijk het een en ander te doen. Daarom zoek ik naar een balans tussen veel 'weinig doen' en weinig 'veel doen'. Dat kan goed: 's zomers zijn er doorgaans weinig afspraken, maar enkele klanten en geen trainingen. Kortom: ik heb een amorfe massa tijd tot mijn beschikking die ik naar eigen inzicht mag indelen. Gedijen zonder deadlines is de klus. Tot mijn ergernis vind ik het namelijk verrassend lastig om de tijd goed te gebruiken. De paar taken die ik mezelf per dag opleg, komen traag en pas na veel aanloopjes tot wording. Het is een typisch geval van de eerste wet van Parkinson, die maakt dat ik geen zee van vrije tijd heb, maar een plasje. Zo moet het de afgelopen tijd veel thuiswerkers zijn vergaan: zonder pauzes, verplaatsingen en lunchmomenten en met een veel legere agenda dan normaal is het duizend keer lastiger om productief te zijn. (Er waren natuurlijk ook veel dappere zorgers en noeste [...]

Gedijen zonder deadlines2022-08-22T15:51:32+02:00

Zelfdiscipline

Yes! Weer een deadline gehaald! Versie 8 van mijn thesis zoeft door de kabel. Al sinds afgelopen najaar werk ik gestaag aan een scriptie die mij m'n bachelordiploma op moet leveren. Het eindwerkstuk is de kroon op de studie aan de Open Universiteit die ik precies negen jaar en acht dagen geleden ben begonnen. In eerste instantie zonder vastomlijnd plan: gewoon uit interesse. Module na module volgde en zo harkte ik jaar in jaar uit steeds meer EC-punten binnen. Twee jaar geleden besloot ik het karwei helemaal af te maken. Veel mensen veronderstellen dat zo'n studie enorm veel zelfdiscipline kost, en toegegeven: op tentamens en werkstukken heb ik zitten zweten. Toch was ik over het algemeen niet extreem gemotiveerd of vastberaden, en ik zou mezelf ook zeker niet als studiebol willen omschrijven. Hoe ik het dan al die tijd heb volgehouden? Simpel: door ervoor te gaan zitten. Na een aantal jaar had ik een vast ritme ontwikkeld. Elke zaterdag en zondag toog ik met een kopje thee heel vroeg aan de studie. Kwestie van aan mijn bureau gaan zitten met studiemateriaal voor mijn neus. Dat hield ik - met pauzes - vol tot het middaguur en tegen het einde van [...]

Zelfdiscipline2021-03-08T12:18:15+01:00

Open kaart

Mam, wil je me naziën? Mijn zoon staat bedremmeld in de deuropening. Eerst denk ik nog dat ik hem niet goed verstaan heb. Maar dan valt het kwartje. Het is april 2019, examentijd, en hier staat een kind met ernstig uitstelgedrag. Mooi weer had hij gespeeld, de afgelopen weken. Telkens als wij vroegen hoe het ging, kwam hij op de proppen met een fraaie planning. ‘Ik ben nu bezig hiermee, en dan ga ik dat doen.’ Maar intussen is hij dus eigenlijk zijn tijd aan het verkloten. ‘Het erge is: ook zonder te leren haal ik voldoendes,’ zegt hij sip. ‘Maar ik wil liever mooie cijfers!’ Hij slaagt, maar niet met vlag en wimpel zoals hij graag had gewild. Toch heeft het iets opgeleverd: voortaan weet hij mij te vinden als dat gevoel van apathie hem weer eens overvalt. Alles beter dan blijven rondlopen met die nare combinatie van schaamte en zorg. Natuurlijk moet hij mettertijd leren om meer zelfstartend te worden. Maar ik prijs het in hem dat hij het toen heeft aangedurfd om open kaart te spelen. Want in de interviews die ik voer voor mijn scriptie over burn-outklachten, merk ik dat niet alleen 'het zwaar hebben' een [...]

Open kaart2020-07-13T12:46:50+02:00

Aandachtstrekkers

We zitten naast elkaar en zijn haar mail aan het reorganiseren. De meeste mail mag naar het archief, maar voor nieuwsbrieven en RSS-feeds maken we een 'regel' aan. Ze komen niet in de inbox, maar gaan rechtstreeks naar een aparte map zodat ze er op een eigen gekozen tijdstip naar kan kijken. Dat klinkt goed, maar de map puilt intussen virtueel uit, en er staan ook heel wat berichten van mij tussen. Stiekem vraag ik me af waar 'Tip van de week'  lezen in de prioriteitenmatrix hoort. Misschien wel in het kwadrant wat ik afleiding noem... Ik ben me er terdege van bewust dat nieuwsbrieven enorme aandachtstrekkers zijn. Ooit heb ik eens de kliksnelheid gemeten waarmee mijn berichten geopend werden: 20% van de lezers deed dat metéén. Dat riekt naar urgentieverslaving: de neiging om uit gewoonte of natuur overal onmiddellijk op te reageren. Als je nieuwsbrieven uit je inbox filtert, kun je die valkuil ten minste voorkomen. Maar nu dient het volgende dilemma zich aan: wanneer ga je ze dan wél lezen? In de praktijk komt het er vaak niet van en dat wringt. Als je ze laat staan worden het er immers meer, en meer, en meer. Nieuwsbrieven zijn [...]

Aandachtstrekkers2022-08-22T15:52:53+02:00

De oorzaak van uitstelgedrag? Angst!

Eén van de akeligste taken in het huishouden vind ik het schoonmaken van het afvoerputje van de douche. Het klusje rouleert al, maar we wachten er allemaal te lang mee, waardoor het steevast een veel viezere job wordt dan nodig is. Iets soortgelijks overkomt mensen tijdens het plannen van hun werkzaamheden. Je doet natuurlijk veel liever dingen die je leuk vindt, dan dingen die je vervelend vindt. Die onaangename taken stel je zo lang mogelijk uit. Psychologen noemen dit een approach-avoidance conflict: je weet of vindt dat je iets moet doen, maar het liefst zou je de boel vermijden. Ernstige uitstellers krijgen er een probleem bij: ze beginnen zichzelf verwijten te maken. Hun zelfwaardering daalt en zo ontstaat er een dubbele negatieve associatie en vermoedelijk nog meer uitstelgedrag. Het uitstellen fungeert dan als tijdelijke beloning, wat het gedrag bekrachtigt. Uitstellers hebben dus eerder een probleem met hun emoties dan met hun planning. Want hoe erg is het nou om iets te doen wat minder leuk is? Dat is toch hartstikke irrationeel? Tijdens een lezing afgelopen week reikte evolutionair neuropsycholoog Max Wildschut hiervoor een oplossing aan. Vaak, zei hij, zijn we geneigd om ons gedrag diepgaand te onderzoeken. Je gaat na [...]

De oorzaak van uitstelgedrag? Angst!2020-03-29T12:17:05+02:00

Met dit trucje uit de sportwereld bestrijd je uitstelgedrag

Simon heeft een profiel op een dating site. Maar als iemand hem een berichtje stuurt, reageert hij niet. Hij blijft het voor zich uitschuiven, het is te spannend. Achteraf is hij niet trots op zijn gedrag. ’Waarom heb ik niet gewoon een nette reactie gestuurd,’ denkt hij. Zo komt hij nooit aan een relatie... Simon (niet zijn echte naam) is mijn klant en hij figureert in het boek Vandaag begin ik echt van mijn collega Karen Visser. Een jaar geleden vroeg ze mij of ik extreme uitstellers had in mijn klantenkring. Ik dacht meteen aan Simon. Zijn uitstelgedrag kostte hem bijna zijn baan. Ook op zijn werk stelt Simon vreselijk uit. Zo begint hij liever niet aan een taak die als stempel 'uitgesteld' heeft. Dat is dan al te beladen. Zo heeft ieder zijn redenen om uit te stellen. In haar boek beschrijft Karen stressjunkies die pas onder druk tot daden komen, besluitelozen die uit angst niet in beweging komen, zelfsaboteurs met zulke hoge normen dat ze zichzelf boycotten en idealisten die uit optimisme in de problemen komen. Zelfs als je niet stelselmatig lijdt aan uitstelgedrag zoals Simon, is er eigenlijk altijd wel iets wat je voor je uitschuift. Neem [...]

Met dit trucje uit de sportwereld bestrijd je uitstelgedrag2019-03-04T10:23:51+01:00

‘Ont’moeten

Schaar niet alle onafgemaakte klussen onder uitstelgedrag. Maak onderscheid tussen echte en zelfopgelegde verplichtingen. Dat wat moet, en dat wat je vindt dat je moet. Daar is een mooie quote voor: ‘Als het moeten te groot wordt, kan het willen niet meer gehoord worden.’ Denk daar maar eens over na. Soms mag je best ont-moeten.

‘Ont’moeten2017-06-19T11:36:30+02:00

Tip van de week #23

Ik moet er nog iets mee. Dát is de voornaamste reden dat we e-mails lang in onze inbox laten staan. En met lang bedoel ik: maanden. Hoe verder het bericht naar beneden zakt, hoe kleiner de kans dat we ons voornemen waarmaken trouwens. Dus als we er dan al eens langs scrollen, knaagt er een schuldgevoel. We voelen ons namelijk verplicht om alle, maar dan ook alle mailtjes op te volgen. Nou ben ik helemaal vóór plichtsbesef. Dat wij verantwoordelijk zijn om de aarde te behoeden voor verdere opwarming: vanzelfsprekend! Maar die omzichtigheid waarmee we verwaarloosde mailtjes behandelen is wel een beetje overdreven. En de bijbehorende schuldgevoelens zijn al helemaal onnodig. Hooguit zouden we ons een beetje kunnen schamen voor ons gebrek aan doortastendheid. Want dat is wat al die verwaarloosde mailtjes kenmerkt: gebrek aan doortastendheid. Je had nog even persoonlijk willen reageren op een aardig berichtje. Je wilt die ene link nog een keer meer in detail bestuderen. Of het mailtje heeft een groot 'later misschien' gehalte. Gebrek aan doortastendheid is tekenend voor de manier waarop we mail behandelen. We filteren er de gemakkelijkste en de meest urgente berichten uit. De rest laten we ophopen tot onneembare hoeveelheden data. [...]

Tip van de week #232019-02-04T22:03:01+01:00

Afleiding

Internet bewijst je grote diensten als je bijvoorbeeld research moet doen voor een artikel. Maar … in het Nut van het Net schuilt Afleiding. Verleidelijk vermomd als de blog van een vriendin (‘wat schrijft ze toch leuk’), de aandelenkoersen (‘gelukkig, ze gaan weer omhoog’) of het forum over je vakgebied (‘laat ik ook eens mijn mening geven’). Met een paar muisklikken ben je zo een uur verder terwijl je eigenlijk al lang voldoende informatie hebt. Dichtklikken helpt maar even. Want voor je het weet surf je alweer rond op de volgende golf van je impulsen. Om aan Afleiding te ontkomen en Resultaat neer te zetten heb je volledige, kabelloze afzondering nodig. Een hutje op de hei. De achterkamer van opa. Klik dicht, dat internet!

Afleiding2015-03-18T14:40:05+01:00
Ga naar de bovenkant