‘Mag ik mijn doelen met jullie delen?’ Mijn zoon van bijna 18 zit vol goede voornemens, vertelt hij tijdens het avondeten. Hij wil dit jaar meer bewegen, beter leren piano spelen, cum laude zijn diploma halen en nog veel meer. Ja, het zijn nogal vage doelen, erkent hij zelf, maar dat maakt niet uit. Het is gewoon leuk om doelen te hebben. Een typisch voorbeeld van goede zin na de zomer!
Psychologen noemen dit het fresh start effect: het fenomeen dat je een nieuw school- of cursusjaar, de eerste dag van de week of een ander betekenisvol moment aangrijpt om aan nieuw gedrag te beginnen. Hoewel elk moment geschikt zou zijn, motiveert een symbolische ‘eerste dag van’ toch meer. De kans is dan groter dat je ook echt met het nieuwe gedrag begint.
Er is nog een reden waarom we na een weekend of een vakantie meer goede zin hebben. In zo’n vrije periode ben je baas over je eigen tijd, en kun je je eigen keuzes maken. De hele dag in je pyjama lopen bijvoorbeeld, in het geval van die puber van mij. Dat kan erg bevrijdend voelen als je de rest van het jaar van alles moet!
Daarnaast heb je meer tijd om leuke dingen te doen met je vrienden, je gezin of je partner, waardoor je je gezien en gewaardeerd voelt. Autonomie en verbondenheid zijn psychologische basisbehoeften waaraan het op het werk/school soms wel eens een beetje ontbreekt. Tijdens zo’n vrije periode haal je de schade dus in.
Tot slot rust je tijdens je vakantie natuurlijk ook gewoon lekker uit. Je krijgt veel minder prikkels te verwerken en slaapt als het goed is langer en beter. Ook dat geeft energie voor de dingen die komen.
De cynicus weet: de goede zin is vaak van korte duur. Het vakantiegevoel ebt weg, vaak al binnen twee weken na terugkeer naar school of werk. Logisch natuurlijk, anders zou je sowieso geen verschil merken tussen de ene en de andere toestand, maar jammer is het wel. Wat kun je doen om je goede zin langer vast te houden? De tip daarvoor is:
Neem elke dag een minivakantie
Een minivakantie houdt in dat je even uit de sleur stapt en iets ontspannends uit je vakantie doet, al is het maar in gedachten. Een paar voorbeelden:
- Zet een mooie vakantiefoto op je bureaublad. Je laadt op alleen al door aan die leuke tijd te denken.
- Koop in de pauze een ijsje en lik je traktatie langzaam genietend op.
- Laat na je werk de schermen voor wat ze zijn en ga iets doen wat je op vakantie ook deed. Bijvoorbeeld een boek lezen of een ommetje maken.
- Blijf nieuwe dingen ondernemen, al is het maar klein. Bestel eens iets avontuurlijk in een restaurant in plaats van steeds hetzelfde. Verander van sportles, van hobby of ga een korte cursus volgen. Juist dergelijke mini-ervaringen geven sjeu aan het leven.
PS: Heb je geen goede zin, het tegendeel zelfs? Met dit testje stel je vast of je psychologische basisbehoeften wel voldoende worden vervuld. Zo niet, dan is het misschien tijd om over een heel ander soort fresh start na te denken…
Vaker tips ontvangen? Abonneer je op de Timemanagementtip van de week.
Tip: t/m 31 oktober 2018 ontvang je 14% korting op Het ABC van plannen, organiseren en optimaliseren. Een handig overzicht van de belangrijkste methodes, instrumenten en technieken om je persoonlijke effectiviteit te verbeteren.