Vorige keer ging de tip van de week over het fresh start effect. Het fenomeen dat je – na een rustpauze zoals een vakantie of een weekend – vaak goede zin hebt om weer te beginnen. En hoe snel dat gevoel wegebt. Ik gaf een tip om dat effect (en in het bijzonder het vakantiegevoel) langer vast te houden, namelijk door de sfeer weer even op te roepen. ‘Neem elke dag een minivakantie,’ schreef ik, en ik gaf er een paar voorbeelden bij. Maar ik vermoed dat je het niet gedaan hebt…
Even los van hoe nuttig deze tip voor je was: zo gaat dat vaker. Je hebt een goed voornemen, maar je voert het niet uit, en daar voel je je dan weer lullig over. Het leek immers zo eenvoudig!

Hoe komt dat nou? In zijn alleraardigste boekje over gedragsverandering, De ladder, schrijft Ben Tiggelaar dat er drie aanjagers zijn voor gedrag:

1) je moet er toe in staat zijn (capaciteit)

2) je moet het willen (motivatie) en

3) je moet er ook de gelegenheid toe hebben (omgeving).

Op één van die drie vlakken gaat het vaak mis. Gewoontegedrag neemt het bijvoorbeeld over. Of de omgeving werkt niet mee. En stiekem houd je zelf gedragsverandering ook wel eens tegen. Neem mijn klanten bijvoorbeeld. Wanneer het over timemanagement gaat, formuleren ze vaak doelen als ‘vaker nee zeggen’ of ‘beter voor mezelf zorgen’. Dat zijn best complexe gedragingen en: een ja’ tegen jezelf is vaak een ‘nee’ tegen de ander. Daardoor kun je er behoorlijk tegenop zien je eigen voornemen uit te voeren, en dat maakt het er niet gemakkelijker op.

Bens advies is dan ook om het doel en het bijbehorende gedrag ridicuul klein te maken en ervoor te zorgen dat je fysieke en sociale omgeving het gedrag helpt ontlokken. Supporttechnieken zijn dat, en daar heb je er nooit genoeg van. De formule voor gedragsverandering is dan:

Gedrag veranderen? Gebruik de 1-1-3 regel 

Hoe dan? Zo:

  • Kies 1 doel, en ga na of dat haalbaar is met jouw capaciteiten, je motivatie (vind je het leuk en belangrijk genoeg?) en in jouw omgeving;
  • Formuleer 1 gedraging: zo klein en gemakkelijk mogelijk;
  • Regel minimaal 3X support; denken of hopen dat je iets gaat doen is meestal onvoldoende.

Het is een leuk puzzeltje om te onderzoeken wat werkt en wat niet. Want dat geeft Ben nadrukkelijk mee: zie gedragsverandering als een leerproces. Je bent bezig met nieuwe vaardigheden en mag altijd weer opnieuw beginnen.

Vaker tips ontvangen? Abonneer je op de Timemanagementtip van de week.

Tip: t/m 31 oktober 2018 ontvang je 14% korting op Het ABC van plannen, organiseren en optimaliseren. Een handig overzicht van de belangrijkste methodes, instrumenten en technieken om je persoonlijke effectiviteit te verbeteren.