06 19 01 26 26

Harde kont

'Ik heb wel een harde kont!' schrijft een van de deelnemers in de chat. Mijn eerste online lesdag zit erop. Vorige week is er een nieuwe opleidingsreeks gestart en helaas moesten we daarvoor uitwijken naar de virtuele wereld. Gelukkig zijn de deelnemers heel tevreden, maar ook ik heb een houten bips. We namen dan wel pauzes, maar het blijft lastig om voldoende te bewegen als je werkplek maar uit een paar m2 bestaat. Vermoedelijk ben ik niet de enige die zo'n lockdown vooral zittend achter een scherm doorbrengt. Bij wie de pauzes erbij inschieten, de koffie koud wordt, het zomaar ineens half vier is terwijl je nog niet hebt geluncht (!) en de weegschaal evenzoveel extra kilo's aangeeft als er lockdowns zijn geweest. Ik verricht mentale arbeid en mijn lat ligt hoog. Bijna zonder het te merken lever ik daardoor welbevinden in. Gelukkig heb ik veel plezier in mijn werk. Ik sta energiek op, ik heb er zin in en de dag vliegt voorbij. Maar sinds kort bezoek ik weer een stoelmasseur en dat is foute boel. Volgens het Effort-Recovery model van Meijman (1989) moet er tegenover werkinspanning altijd hersteltijd staan om gezondheidsschade te voorkomen. Er zijn twee vormen van [...]

Harde kont2022-08-17T20:22:34+02:00

Omdat je het waard bent

'Misschien moet je ook eens met iemand van de Raad van Bestuur spreken,' oppert de arts met wie ik praat. 'Ik ben wel benieuwd wat hun visie is op ons werk.'  Maar zo werkt het natuurlijk niet. Ik houd interviews voor het Programma Werkdruk in Balans in het ziekenhuis. Nu mijn stage is afgerond doe ik daar nog wat freelance werkzaamheden. We verzamelen data om te achterhalen waardoor de werkdruk hoog is. Bekende problemen zijn het tekort aan personeel, de hoge uitstroom en een stijgende zorgvraag. Daar kunnen we weinig aan doen. Wat we echter ook zien is een hoge cognitieve disbalans. De verhouding tussen taakeisen, hulpbronnen en herstel is scheef. Dat wil zeggen dat het werk veel concentratie vereist of dat mensen veel dingen tegelijk moeten onthouden, terwijl het hen niet lukt om bijvoorbeeld een mentale pauze in te lassen, of complexe taken af te wisselen met eenvoudige taken. Ze ervaren weinig regelruimte - de mogelijkheid om je omstandigheden te beïnvloeden - terwijl dit juist een belangrijke buffer is tegen stress. Het is dus best begrijpelijk dat de arts oppert dat ik met iemand hoger in de boom ga praten. En ook in andere gesprekken zeggen mensen: 'Ik hoop dat er nu wél iets [...]

Omdat je het waard bent2022-10-23T11:22:43+02:00

Plateaujaar- een update

Ik ben sinds begin dit jaar tips aan het recyclen. Dat doe ik omdat ik me eind vorig jaar heb voorgenomen het iets rustiger aan te doen, een plateaujaar te nemen. Ik zet het er elke keer onder, en twee weken geleden kreeg ik er voor het eerst een reactie op: 'Een berichtje van een onbekende die met plezier jouw tips leest én soms ook toepast. Een vraagje: hoe ziet een plateaujaar er voor jou uit, welke uitgangspunten hanteer je?' Wat een goede vraag! En confronterend ook, want het plateaujaar was intussen onbedoeld op een zijspoor beland. Vandaar dat ik hier in de Tip van de week een update geef. Misschien heb je er wat aan. Het idee van een plateaujaar is dat je niet te veel nieuwe dingen aanhaalt, sommige projecten in de koelkast zet en af en toe nee zegt. In de kerstvakantie was ik er echt voor gaan zitten om uit te schrijven hoe ik dat voor me zag. Ik schreef er zelfs een Tip van de week over. In dat plan stonden een paar belangrijke dingen. Ik wilde sommige werkzaamheden die veel energie kostten, reorganiseren. Ik wilde minder tijd steken in de Tip van de week [...]

Plateaujaar- een update2021-12-20T15:30:21+01:00

Cd van jou,cd van mij

Het was eindelijk zover. Nadat mijn vriend en ik vorig voorjaar hadden besloten onze relatie om te zetten in een vriendschap, was nu het moment aangebroken om ook onze inboedel te scheiden. Cd voor cd, boek voor boek en bord voor bord verdeelden we de spullen. De afgelopen jaren hadden we, in tegenstelling tot het advies dat ik vaak geef (iets erin is iets eruit), wel van alles bijgekocht maar niet bijster veel weggedaan. Dankzij mijn organisatietalent en het ruime huis waren overtollige zaken moeiteloos in hoeken en gaten verdwenen, zodat wij, al sorterend, met verbazing een bijna volledige tweede huisraad tevoorschijn toverden. Terwijl mijn ex dozen zijn nieuwe woning binnenschoof, werd de mijne leger en leger. Ik nam planken af, veegde lades schoon, organiseerde een en ander op mijn eigen hoogte en richtte af en toe de aandacht naar binnen, om te voelen hoe het met me ging. Even tussendoor moet ik iets bekennen. Ik vind opruimen bij mezelf niet leuk. Beslissen valt me zwaar en ik houd niet van verkwisting. Spullen gebruik ik op, en ik geef liever iets weg dan dat ik iets weggooi. Om die reden zorg ik aan de voorkant dat er niet veel binnenkomt. [...]

Cd van jou,cd van mij2022-06-20T14:33:54+02:00

Plateaujaar

Wat een najaar. De afgelopen maanden kreeg ik veel nieuwe klanten. Mensen die op hun tenen liepen om met de nieuwe werkelijkheid om te gaan. Het vele thuiswerken. De hausse aan werk. De knagende angst voor besmetting en dood. En daar tussendoor alle 'gewone' gevallen van een beetje over eigen grenzen gegaan. 'Haal niet te veel aan,' zei ik tegen hen. 'Zet projecten in de koelkast, zeg ook een keer nee.' Vervolgens schetste ik het lichtende voorbeeld van Linda-redacteur Jildou van der Bijl die in 2017 een plateaujaar afkondigde. 'Wat nu nodig is is rust, samen leuke dingen doen en verbinding ervaren,' schreef ik in een verslag voor een klant. Dat gold zeker ook voor mezelf. Waar in het voorjaar corona nog een groot schrikbeeld was, werd het in de loop van het najaar meer en meer bijzaak. Er gebeurde privé gewoon te veel. Mijn relatie werd een vriendschap. Mijn moeder belandde op een PAAZ. En mijn jongste verliet school zonder startkwalificatie. Het maakt maar weer eens duidelijk dat organisatietalent geen magisch toverstafje is waarmee je alle narigheid onder controle krijgt. Hoe goed je ook kunt plannen en organiseren: sommige zaken liggen nu eenmaal niet in je cirkel van invloed. [...]

Plateaujaar2021-05-31T10:32:03+02:00

Goed nieuws

In de zomer van 2020 studeerde ik af als psycholoog BSc. Dat was natuurlijk net niks, dus al snel stoomde ik door naar de master, in de richting Arbeids- en Organisatiepsychologie. Mijn eerste vak is duurzame inzetbaarheid. De centrale vraag hierbij is hoe werknemers met behoud van gezondheid en welbevinden in huidig en toekomstig werk zo optimaal mogelijk kunnen (blijven) functioneren. Daarbij maakt de cursus gebruik van een tamelijk nieuwe benadering: de positieve psychologie. Verfrissend, want als het gaat om het bevorderen van gezondheid denken we vooral aan het vermijden van een negatieve toestand. We gaan pas aan de slag als er iets mis is: gezondheidsprofessionals noemen dit curatie. Of we pikken de risicogroepen eruit en gaan daar preventief iets mee doen. Positieve psychologie gaat juist uit van amplitie: het versterken, bevorderen of vermeerderen van positieve toestanden in plaats van het voorkomen van negatieve. En rara: in organisaties zijn gelukkige, opgewekte of bevlogen mensen ook plezierigere, actievere, loyalere en productievere werknemers! Al die effecten samen versterken elkaar ook weer. Kijk maar eens naar de illustratie hierboven. Het figuurtje met de glimlach springt eruit, en niet alleen omdat-ie geel is. Het goede nieuws is, dat je zelf heel veel kan doen [...]

Goed nieuws2021-07-26T09:32:24+02:00

In balans blijven (coronaweek 5)

Meestal vind ik thuiswerken heerlijk. Tussen 2008 en 2016 schreef ik samen met Leid Oudemans een reeks scheurkalenders over timemanagement. Het waren de jaren waarin thuiswerken, (eerst telewerken, later Het Nieuwe Werken genaamd), in opkomst was. Early adaptors waren er positief over: hun werk was van hogere kwaliteit en ze voelden zich productiever: op hun thuiswerkplek konden ze zich namelijk beter concentreren en sneller werken. HNW bleek niet de verkapte bezuinigingsmaatregel waar ik het concept in eerste instantie voor aan zag. Het droeg bij aan minder drukte in de steden en op de wegen en aan een betere werk-privébalans. Het bood mensen meer autonomie en het gemis aan sociale contacten bleek reuze mee te vallen. Je ging immers nog steeds af en toe naar je werk, waar je inmiddels vaak met tientallen anderen een kantoortuin moest delen. Reden te meer om elk excuus aan te grijpen om een dagje thuis te werken! Lekker rustig. Nu werkt van de complete beroepsbevolking misschien wel 2/3 thuis (pedagogische beroepen meegerekend): bijna 6,5 miljoen mensen. Alle geneugten van thuiswerken ten spijt, wanneer dit soort zaken worden opgelegd, zijn ze lang zo lollig niet meer, is mijn ervaring. En als mijn vrees gegrond is, moeten [...]

In balans blijven (coronaweek 5)2020-08-09T12:11:53+02:00

Scriptie in wording

Internationale Vrouwendag kreeg een feestelijk tintje. Het netwerk waartoe ik behoor verkoos me tot Netwerkster van het jaar 2020. Ik werd gehuldigd met bloemen, cadeaus en een uniek speldje waarin edelsmid Will de Heij het verhaal van mijn werk had verwerkt. Heel erg leuk! Bij deze eer hoort echter ook een verplichting, namelijk dat ik dit najaar een avond verzorg over een onderwerp naar keuze. Het ligt voor de hand dat ik iets ga vertellen over de scriptie die ik schrijf - over proactief burn-out preventiegedrag (PBPG). En omdat daar zoveel over te vertellen is, licht ik graag vast een tipje van de sluier. Elk jaar zijn er méér mensen met burn-outklachten volgens TNO/CBS, in 2019 maar liefst 17,3% van alle werknemers. Nu zijn burn-outklachten wel bijzonder breed geoperationaliseerd door de instanties. Als je een paar keer per maand moe opstaat en uitgeblust op je werk zit, val je al in de risicogroep. Maar dat veel mensen stressklachten hebben, is wél zeker. Die stressklachten bestaan niet alleen uit uitputtingsverschijnselen, maar ook uit gevoelens van cynisme of depersonalisatie, en het idee veel minder goed te presteren. Met toegenomen moeite om zin van onzin te onderscheiden. Het gevoel dat je filter stuk [...]

Scriptie in wording2020-07-13T15:57:31+02:00

Alle bitjes helpen

Terwijl het ene na het andere verhaal over schadelijke uitstoot de wereld in wordt geslingerd, probeer ik positief te blijven. Op stikstof en PFAS in atmosfeer dan wel grond heb ik niet zoveel invloed, maar aan mijn Co2-uitstoot kan ik tenminste zelf iets doen. Daarom heb ik mijn zakelijke emissie over 2018 en mijn verre reis van dit voorjaar afgekocht met een donatie aan het Fair Climate Fund, zodat er nu iemand in Ethiopië minder stookt en schoner kookt. Ik kan niet controleren of het echt zo is, maar het voelt goed. Toen mijn zoon me attendeerde op de sympathieke actie #teamtrees, was ik dan ook snel om. Een bekende YouTube'er, MrBeast, wil voor het einde van het jaar 20 miljoen USD ophalen om even zoveel bomen te planten. Een boom neemt jaarlijks 20 kg Co2 op, en bebossing helpt, had ik juist gelezen, dus ik kocht precies genoeg bomen om mijn uitstoot over 2019 te compenseren. Jammer dat ik even buiten mijn dataverbruik had gerekend, want ook met onschuldig gesurf draag ik bij aan de opwarming van de aarde. Met het versturen van één pdf van slechts één MB stoot ik al 20 gram CO2 uit. Met 5 MB [...]

Alle bitjes helpen2022-10-23T11:52:56+02:00

Doe jij dit stiekem ook?

Een paar jaar geleden had ik een klant die ik er ernstig van verdacht een workaholic te zijn. Elke gelegenheid die zich voordeed, greep hij aan om te werken. In het weekend stond hij om 6:00 uur op om zijn gezin niet te storen en zodra zijn vrouw het huis verliet, schoof hij achter zijn computer. Veelal gebeurde dit stiekem, want zijn eega kon dat dwangmatige werken van hem begrijpelijk genoeg niet echt waarderen. Zelf vond hij het ook heel naar om elk wakend uur met zijn werk bezig te zijn, en natuurlijk had hij door dat zijn relatie eronder leed. Met heel veel moeite wist hij zijn werkverslaving om te buigen. Misschien was deze klant een extreem geval, maar arbeidspsycholoog Wilmar Schaufeli schat dat misschien wel 15% van de beroepsbevolking het risico loopt op werkverslaving: een combinatie van hard werken en geen afstand kunnen nemen. Van werkplezier is geen sprake meer: ze kunnen niet anders. Dat is wel iets om bij stil te staan. Zeker als je 'stiekem' rekening houdt met dat handige weekend om nog even wat af te maken. De zaterdag en zondag ziet als uitloper van je werkweek waarin je 'lekker' wat mails kunt wegwerken of [...]

Doe jij dit stiekem ook?2020-03-29T11:48:06+02:00
Ga naar de bovenkant