‘Maar hij staat daar.’ Denk jij bij dit zinnetje ook meteen terug aan de paarse krokodil reclame van een aantal jaar geleden? ‘Geen rompslomp is wel zo prettig, liet OHRA daarmee zien, en geen mens die het daarmee oneens is. Dit jaar bleek de baliemedewerker uit het spotje overigens geen spat veranderd, en weer zuchten we bij de aanblik van zoveel overdreven bureaucratie.

We maken allemaal met enige regelmaat zo’n kafkaiaans momentje mee, en ik vraag me dan steeds af: waar komt de starre houding van zulke mensen vandaan? Genieten ze van hun macht, zijn ze – murw van het gedoe met formuliertjes – gestopt met denken of wordt het hen  aangerekend als ze de protocollen niet volgen?

In het filmpje hoop je vurig dat de beste baliemedewerker initiatief neemt (hij staat daar!!!), maar misschien wordt initiatief in zijn organisatie wel niet gefaciliteerd, niet aangemoedigd en niet beloond. En al blijft het wonderlijk, ergerlijk zelfs dat iemand zo stoïcijns blijft, je kunt je voorstellen dat hij misschien zo is geworden door jaren in een inflexibele omgeving.

We waarderen proactief gedrag in mensen. Het is anno 2018 zelfs een onontbeerlijke eigenschap in een samenleving die continu verandert en die zoveel van haar burgers vraagt. Wie proactief is, krijgt meer gedaan, geniet meer aanzien, helpt de organisatie verder, kan zelf zijn carrière sturen en ga zo maar door.

Het is dus knap vervelend als je met mensen werkt die niet zo of zelfs helemaal niet proactief zijn. Kun je daar wat aan doen? Het antwoord is ja, en daar gaat de tip van de week over:

Maak het ‘veilig’ om proactief te zijn 

De zaken verlopen een stuk soepeler wanneer iedereen een beetje proactief is. Zo kun je proactiviteit ontlokken:

  • Geef de ander meer beslisruimte, maar vraag wel om een verantwoording. Lees hier hoe ondernemer Allard Droste dat aanpakt.
  • Beloon iemand voor proactief gedrag, door dit gedrag te benoemen: “Ik waardeer het dat je dit zelf hebt opgelost,” of “Uitstekend dat je zelf initiatief hebt genomen.”
  • Geef de ander ruimte om te groeien. Bied een cursus aan als dat kan of laat hem/haar oefenen met nieuwe vaardigheden zonder dat het allemaal direct perfect moet gaan.
  • Stimuleer om om feedback te vragen en ga na hoe de feedback wordt verwerkt (bijvoorbeeld in nieuw gedrag of slimme werkgewoontes).
  • Draag uit dat je initiatief waardeert, zelfs als het soms tot fouten leidt.

Natuurlijk kun je al deze tips ook vertalen naar je eigen situatie en onderzoeken in welke omstandigheden je zelf gemakkelijker proactief bent. Wanneer je dat weet, kun je – da’s wel proactief – meer kansen benutten.

Vaker tips ontvangen? Abonneer je op de Timemanagementtip van de week.

Tip: Profiteer nog t/m 31 oktober 2018 van de ‘5=6 actie’ met Het ABC van plannen, organiseren en optimaliseren.